NEMÂZIN ŞARTLARI
19 – Nemâzın dışında olan, ya’nî nemâza başlamadan önce yapması farz olan şartları yedidir:
1) (Hadesten tahâret), ya’nî abdest almakdır. Eğer su bulunmazsa teyemmüm etmekdir.
2) (Necâsetden tahâret), ya’nî elbisesini, vücûdünü ve nemâz kılacağı yeri pislikden temizlemekdir. Gerek ağır, gerekse hafîf olsun, az veyâ çok olsun pisliği temizlemek iyi olur. Peygamberimiz aleyhisselâm buyurdu ki, (Kan ve cerâhat pisdir. Nemâz kılınan yeri de pislikden temizlemek lâzımdır. Bedenini de, bevlden ve menîden ve bütün pisliklerden temizlemek lâzımdır.)
[Hanefî mezhebinde kan, idrâr, ispirto kaba necâsetdir. Küçük havza damlayınca, suyun hepsi kaba necâset olur. Bulaşdıkları yer, avuç içindeki suyun yüzeyinden az ise, nemâz sahîh olur. Cebde bulunan kapdaki ispirto, kan ve alkollü içkiler, bir miskalden [beş gramdan] az ise, nemâz sahîh olur. Bu mikdârlardan çok ise, nemâz sahîh olmaz. (Dürr-ül-muhtâr)da, İstincâ bahsi sonunda diyor ki, (Su ile toprakdan biri temiz ise, karışımları olan çamur temiz kabûl edilir. Fetvâ da böyledir.) (İbni Âbidîn), (Bahr), (Eşbâh), (Feth) ve (Bezzâziyye)de de böyle yazılıdır. Bu söze za’îf diyenler de var ise de, harac, meşakkat olunca, za’îf kavl ile amel olunur. Fıkh âlimlerinin bu sözlerinden, ihtiyâcı karşılamak için yapılan kolonya, ilâc, vernik ve boya gibi ispirtolu karışımların temiz kabûl edilecekleri anlaşılmakdadır. Nemâz kılarken necâsetden korunmakda harac, meşakkat olduğu zemân, bu kavl ile amel edilir. Şâfi’î ve mâlikî mezhebinde de böyle olduğu, (Ma’füvât) kitâbında yazılıdır. İspirtolu ilâcların temiz kabûl edilmeleri, bunları içmenin câiz olacağını göstermez. Zarûret olmadıkca, yinmeleri ve içilmeleri yine câiz olmaz. Alkollü içkiler, ihtiyâc eşyâsı değildirler. Necâset olmaları, bu kavle göre de, afv edilmez.]
3) Avret yeri açık olarak kılınan nemâz sahîh olmaz.
4) Kıble cihetine dönmekdir. Kıble, Mekke şehrinde bulunan Kâ’bedir. Nemâz Kâ’beye karşı kılınır. Kâ’beye karşı secde edilir. Kâ’be için secde edilmez. Allahü teâlâ için secde edilir. Vapurda, trende de, nemâz kılarken, kıbleye dönmek farzdır. Bunlarda kıbleye dönemiyen hanefîler, mâlikî veyâ şâfi’î mezhebini taklîd ederek, iki nemâzı cem’ eder. Takvîmde yazılı(Kıble sâati) vaktinde, güneşe dönen, kıbleye dönmüş olur.
5) Her nemâzı vaktinde kıldığını bilmekdir. İbni Âbidîn, diyor ki, (Ezân, vaktinde okununca, islâm ezânı olur. Vaktinden evvel okunursa, konuşmak olur. Din ile alay etmek olur.)