Ya’nî altın değeri ile buğdayın değeri her zemân birlikde azalmakda veyâ artmakdadır. Bu bakımdan, iskât için, bir yıllık buğday mikdârı değişmediği gibi, bir yıllık altın sayısı da ya’nî yukarıda bulduğumuz altmış altın da hemen hemen aynı olmakdadır. Bunun için, iskât hesâbında, her zemân ihtiyâtlı olarak:

Bir aylık namâz iskâtı beş altındır.

Bir aylık ramezân orucu iskâtı bir altındır.

kabûl edilmekdedir. Devr edilecek altın mikdârı ve devr sayısı buradan bulunur.

Namâz iskâtı bitdikden sonra, tutulmıyan, kazâ edilmeleri lâzım olan orucların iskâtı için, beş altın dört fakîre üç kerre devr eder. Çünki, bir senelik ya’nî, otuz günlük oruc keffâret iskâtı, elliikibuçuk kilo buğday veyâ 5,25 gram altın, ya’nî 0,73 adet altın lira olmakdadır. Görülüyor ki Hanefîde, bir altın bir senelik oruc keffâretini iskât ederve kırksekiz sene için kırksekiz altın vermek lâzım olur. Beş altın ile, dört fakîre bir devr yapınca, yirmi altın verilmiş oluyor. Kazâ edilmeleri lâzım olan orucların iskâtı yapıldıkdan sonra, zekâtı için, sonra kurban için birkaç devr yapılır.

Bir yemîn keffâreti için, her gün on fakîr ve özrsüz bozulup, keffâret lâzım olan bir günlük oruc keffâreti için bir günde altmış fakîr lâzımdır ve bir fakîre bir günde, yarım sâ’ buğdaydan fazla verilmez. Ya’nî, birkaç yemîn keffâreti, bir günde on fakîre verilmez. O hâlde, yemîn ve oruc keffâretleri için bir günde devr yapılmaz. Yemîn vasıyyeti varsa, bir yemîn için, bir günde on fakîrin herbirine ikişer kilo buğday veyâ un veyâ bu değerde herhangi bir mal, altın, gümüş verilir. Bunları, bir fakîre on gün arka arkaya vermek de olur. Yâhud bir fakîre kâğıd para verip, “Seni vekîl etdim. Bu para ile, hergün, sabâh ve akşâm olmak üzere iki kerre, on gün karnını doyuracaksın!” demelidir. Karnını böyle on gün doyurmayıp, kahve, gazete parası yaparsa câiz olmaz. En iyisi, bir aşçı ile pazarlık edip, on günlük parayı aşçıya verip, fakîr, bu aşçıda hergün sabâh ve akşâm olmak üzere iki kerre on gün karnını doyurmalıdır. Niyyet etdikden sonra bozulan oruc ve zıhâr keffâretleri de böyle olup, bu ikisinde, bir günün keffâreti için, altmış fakîre bir gün veyâ bir fakîre altmış gün yarım sâ’ buğday veyâ bu değerde başka mal vermek veyâ her gün iki kerre doyurmak lâzımdır.