1249

Yalnız asabe olur. Asabe olunca, erkek, kız kardeşinin iki katını alır. Bunun sebebi, 588. ci sahîfede îzâh edilmişdir. Bu dört cinsin birinden birden fazla bulunursa, nısf yerine Sülüsân alıp paylaşırlar.

RUBU’: Dörtde birini alacak olanlardır. Bunlar iki kimsedir:

Zevc: Çocuğu veyâ oğlunun çocuğu varsa, zevc dörtde bir alır.

Zevce: Çocuğu veyâ oğlunun çocuğu olmadığı zemân rubu’ alır.

Zevc ve zevce, talâk-ı ric’îde, kadının iddet zemânında, birbirlerine vâris olurlar.

SÜMÜN: Sekizde birini alacak olan, yalnız bir kimsedir.

Zevce: Çocuğu veyâ oğlunun çocuğu olduğu zemân sekizde bir alır.

SÜLÜSÂN, ya’nî üçde iki: Hissesi nısf olanlardan zevcden başka birinden, birden fazla olunca, üçde ikiyi alıp aralarında müsâvî olarak bölerler.

SÜLÜS, ya’nî üçde birini iki kimse alır:

Anası: Meyyitin çocuğu, oğlunun çocuğu veyâ her dürlü kardeşden birden fazla yok ise, anası, üçde birini alır. Babası ve zevc veyâ zevcesi de varsa, anası, zevc veyâ zevceden ve babadan kalanın üçde birini alır. Baba yerine ced varsa, ana tekmîl malın üçde birini alır.

Anadan kardeşler: Bunlara, (Benûl-ahyâf) denir. Birden fazla oldukları zemân, üçde birini alıp aralarında paylaşırlar. Erkeği ve kadını hep aynı mikdârda alır. Meyyitin çocuğu veyâ oğlunun çocuğu yâhud babası, dedesi var ise, benûl-ahyâf mîrâs alamaz.

SÜDÜS, ya’nî altıda birini yedi kimse alır:

Babası: Meyyitin çocuğu veyâ oğlunun çocuğu olduğu zemân, baba altıda birini alır.

Anası: Meyyitin çocuğu, oğlunun çocuğu veyâ her dürlü kardeşden birden fazla varsa, anası altıda birini alır.

Sahîh dede ve nineler: Meyyitin babası olmaz, oğlu varsa, ced ve ceddeler, altıda bir alır.

Oğlunun kızları: Meyyitin bir kızı ile birlikde bulundukları zemân, oğlunun kızları altıda bir alıp paylaşırlar.

Babadan kız kardeşi: Meyyitin bir kız kardeşi ile birlikde olduğu zemân, südüs alır.

Anadan kardeş: Anadan kız veyâ erkek kardeşi bir dâne ise, südüs alır.

İhtâr: Baba altıda bir aldığı zemân, önce baba südüs alıp, geri kalanın üçde birini ana alır. Ana olmazsa, nineler yine südüs alır. Ana yerine geçemeyip, sülüs alamazlar.

3 — Erkek vâris on kişi olup, dokuzu asabedir. Zevc, asabe olamaz.

Baba: Meyyitin çocuğu veyâ oğlunun çocuğu yoksa, baba yalnız asabe olur. Kızı veyâ oğlunun kızı varsa, hem eshâb-ı ferâizden olur, hem de asabe olur. Oğlu veyâ oğlunun oğlu varsa, yalnız südüs alır.

Sahîh ced: Meyyite ana taraflarından bağlı olmıyan dedeler demekdir. Meyyitin çocuğu ve babası bulunmazsa, baba yerine asabe olur. Oğlu bulunursa, baba yerine yalnız südüs alır. Baba varsa, hiç vâris olamaz.

Oğul: En kuvvetli asabe olup, oğul bulunduğu zemân, diğer asabelerin hiçbiri asabe olamaz. Dünyâya gelecek çocuk varsa, oğul kabûl edilerek hissesi ayrılır.

Oğlunun oğlu: Meyyitin oğlu bulunmadığı zemân, oğlunun oğlu, en kuvvetli asabe olur ve başka asabeler, asabe olamaz.

Birâder: Şakîk, yalnız babadan, yalnız anadan birâder olmak üzere üç dürlüdür:

Sesli Okuma
DEVAMBİTİR
(1/5) Okuma ayarları →

(2/5) Kitap ve sayfa numarası seçimi

(3/5) Bölümler arasında dinamik geçiş

(4/5) Önceki veya sonraki bölüm ve sayfalar
(5/5) Sesli okuma ve yazı takibi
15 saniye geri alabilme.