Niyyet edilse dahî, zekât yerine geçmez diyenlerin sözleri sahîhdir. Ya’nî, zâlim olan müslimânların bu malların zekâtlarını toplamağa hakları yokdur.) Fetvânın da böyle olduğu (Tahtâvî) hâşiyesinde yazılıdır. Görülüyor ki, hayvân zekâtını ve uşru vermenin sahîh olması için, bunları toplıyan hükûmetin müslimân olması ve topladıklarını (Beyt-ülmâl) denilen devlet hazînesinin dört kısmından alacaklı olanlara dağıtması lâzımdır. Hükûmete verilen her çeşid vergi, âlimlerin çoğuna göre, ticâret malının ve paranın zekâtları olmaz. Ba’zı âlimler, toplıyan hükûmetin müslimân olduğunu bilmek ve verilen malları ve paraları zekât niyyeti ile vermek şartı ile câiz olur dediler ise de, bu söz za’îfdir.

Gel kardeşim, inkâr etme, kıl insâf!
Kıymetli ömrünü, eyleme isrâf!

Kalbini nefsin arzûsundan koru!
Dışın gibi için dahî olsun saf!

Bakır ile karışınca bir altın,
alırsa, beğenir mi onu sarr?

Liseyi bitirdim diye övünme!
Sakın hem, düşünmeden söyleme lâf!

Me’ârif ehlini bul, onu dinle!
Böylece Hakdan ire sana eltâf!

Hakîkat denizine varıp dal, ve,
çıkar bir cevheri ki, ola şeffâf!

Diplomalı din câhiline kanma,
doğru yolu sana gösterdi eslâf!

ORUC BÂBI

Orucun farzı üçdür:

1- Niyyet etmek.

2- Niyyeti evvel ve âhır vaktleri arasında yapmak.

3- Nehâr-ı şer’îde, ya’nî imsâk vaktinden, güneşin batmasına kadar olan zemânda orucu bozan şeylerden sakınmakdır. İmsâk vakti, Fecr-i sâdık denilen beyâzlığın, üfk-ı zâhirî hattı üzerinde görüldüğü vaktdir. Oruca niyyet etmeyip akşama kadar orucu bozan şeylerden sakınan kimse, oruc tutmuş olmaz. O günü yalnız kazâ etmesi lâzım olur.