Yemen âmirlerinden Yûsüf-i Humeyrî neslindendir. Nizâm-ül-mülk ve Ömer Hayyâm ile birlikde, imâm-ı Muvaffak-ı Nîşâpûrînin talebesi idiler. Alb Arslanın hâcibi oldu. [472] de Nizâm-ül-mülkle arası açılarak Mısra kaçdı. Şî’î olduğu için, Fâtımî hükümdârı Müstansırdan iltifât gördü. Orada İsmâ’îl bin Ca’fer Sâdık torunlarından birisi ile tanışıp, İsmâ’îliyye yolunu tutdu. Tevellüd yeri olan Rey şehrine geldi. Câhilleri aldatdı. Yol kesiciliğe, eşkıyâlığa, meşhûr adamlara pusu kurup öldürmeğe başladı. [473] de Selçûkîlere ısyân edip birkaç kal’a aldı. İsmâ’îliyye devletini kurdu. Afrikadaki (İsmâ’îliyye) devletinden ayırmak için, buna (Şarkî), doğu devleti denir. [654] senesine kadar sekiz hükümdâr geldi. Hasen, kırkbeş sene hükm sürüp, 518 [m. 1124] de vefât etdi. İsmâ’îlî fırkasını yaymak için çok zulm yapdılar. Ortalığı kana boyadılar. Ehl-i sünnet âlimlerini şehîd etdiler. [498] de Hind, Türkistân ve Horâsân hâcılarının, Rey yakınında, yollarını kesip öldürdüler.
488, 500, 1110