Avrupalılar buna Constantine derler. İstanbuldaki Roma imperatörlerinin birincisidir. Mîlâdın [274]. cü senesinde Sırbistânda Niş şehrinde tevellüd etdi. m.306 da imperatör oldu. m.337 de vefât etdi. Yerine üç oğlundan ikincisi olan Kostans bizans imperatörü oldu ve m.361 de öldü. Ayasofya câmi’ini 360 da bunun yapdırdığı söylenilmekde ise de bu, babasının yapdığını tevsi’ etmişdir. Büyük Kostantin Galyayı, ya’nî Fransayı, İngiltereyi, İtalyayı, Afrikanın şimâlini, Yunânistânı aldı. Bayrağına haç resmi koydu. m.325 de İznikde üçyüzonsekiz papas toplayıp, yeni İncîl yazdırdı. Îsâ aleyhisselâmın dînine sonradan karışdırılmış olan, Eflâtunun ortaya çıkarmış olduğu teslîs [Trinite] inancını bu yeni İncîle de koydurdu. Bu dinde teslîs bulunmadığını, Allahın bir olduğunu söyliyen Aryüsü aforoz etdirdi. Doğru olan Barnabas İncîlini yasak etdi. Noel gecesini bayram i’lân etdi. m.330 da Bizans kasabasını büyültüp, Kostantîniyye ismini verdi. Sonradan İstanbul, İstambol, İslâmbol, Derseâdet ismleri de verilmişdir. İstanbul şehrini (Sûr) denilen büyük bir dıvar ile çevirdi. Sonra gelen kayserler tarafından ta’mîr edilmişdir. Kara tarafında yedi, deniz tarafında dokuz kapusu vardır. Yedi Kule zındanları, sur ile birlikde yapılmışdır. Asrlar boyunca, binlerce hıristiyana, zulm, işkence yapılmış olan bu zındanlar, Fâtih tarafından kapatıldı. Hiçbir pâdişâh zemânında kullanılmadı. Osmânlı sultânlarının onaltıncısı olan ikinci Osmân bin birinci Ahmed hân, onsekiz yaşında iken, 1031 [m. 1622] senesinde bu zındanda şehîd edilmişdir. Şehîd eden sadr-ı a’zam Bosnalı Dâvüd pâşa da, bir sene sonra bu zındanda katl edilip, Akserâydaki Murâd pâşa câmi’ine defn edilmişdir.
42, 43, 53, 535, 1043, 1074, 1078, 1080, 1099, 1138, 1176.