90 — SELÂMLAŞMAK

İki müslimân karşılaşdığı zemân, birbirine (Selâmün aleyküm) demesi ve sonra el ile müsâfeha etmesi sünnetdir. Müsâfeha ederken günâhları dökülür.

Aşağıdaki sekiz kimseye, her zemân selâm vermek harâmdır, günâhdır:

1— Yabancı kızlara, genc kadınlara selâm verilmez.

2— Satranç ve her oyunu oynayanlara selâm verilmez.

3— Kumar oynayanlara selâm verilmez.

4— İçki içenlere selâm verilmez.

5— Gıybet edenlere selâm verilmez.

6— Şarkıcılara selâm verilmez.

7— Âşikâre günâh işliyenlere selâm verilmez.

8— Kızlara, kadınlara bakanlara selâm verilmez.

Aşağıdaki onaltı hâlde görülen kimselere, yalnız o hâlde iken selâm verilmez:

1— Nemâzda olana selâm verilmez.

2— Hatîb efendiye, hutbe okurken selâm verilmez.

3— Kur’ân-ı kerîm okuyana selâm verilmez.

4— Zikr ve va’z edene selâm verilmez.

5— Hadîs-i şerîf okuyana selâm verilmez.

6— Yukarıda yazılanları dinliyenlere selâm verilmez.

7— Fıkh dersi çalışana selâm verilmez.

8— Mahkemede, hâkimlere selâm verilmez.

9— Din dersi müzâkere edenlere selâm verilmez.

10— Müezzine, ezân okurken selâm verilmez.

11— Müezzine, ikâmet okurken selâm verilmez.

12— Din dersi veren muallime selâm verilmez.

13— Zevcesi ile meşgûl olana selâm verilmez.

14 — Avret yeri açık olana selâm verilmez.

15— Abdest bozmakda olana selâm verilmez.

16— Yemek yimekde olana selâm verilmez.

Mahrem olmıyan ihtiyâr kadınlara selâm verilir. Zarûret olduğu zemânlarda, şehvetden emîn ise, müsâfeha da edilir [ya’nî eli sıkılır]. Günâh işliyenler, tevbe ederse, selâm verilir. Günâh işlerken mâni’ olmak niyyeti ile selâm verilebilir.

Kâfirlere, ancak iş düşdüğü zemân selâm verilebilir. Kâfiri tebcîl ederek saygı göstermek için selâm veren kâfir olur. Kâfiri ta’zîm eden, meselâ üstâdım, gibi sözlerle saygı gösteren, kâfir olur [İbni Âbidîn, cild 5]. Aç kimse, sofraya çağrılacağını bilirse, yemek yiyene selâm verebilir. Talebe, hocasına selâm verebilir.

Selâm verene ve üçe kadar aksırıp da (Elhamdülillah) diyene hemen cevâb vermek farz-ı kifâyedir. İşitenlerin cevâbı gecikdirmesi harâmdır. Tevbe etmeleri lâzım olur. Mektûbla gelen selâmı okuyunca hemen (Ve aleyküm selâm) demek farzdır. Bunu yazıp göndermek müstehabdır. Birisine selâm götürmeği kabûl eden kimsenin, bu selâmı götürmesi farzdır. Çünki, üzerinde emânetdir. Götürmeği kabûl etmemiş ise (Vedî’a) olur. Vedî’ayı götürmek lâzım olmaz.

İkinci kısmda yazılanlardan, başdan ikisi, selâma cevâb vermez. Oniki numaraya kadar olanların cevâb vermesi iyi olur. Dilencinin selâmına cevâb vermek lâzım değildir. Yirken ve içerken ve halâda iken ve çocuğun ve serhoşun ve fâsıkın selâmlarına cevâb vermek farz değildir. (İbni Âbidîn cild 5. sahîfe 267)